Folik Asit

Folik asit dokularında az da olsa bulunmaktadır. Folik asit en çok koyu yeşil yapraklı sebzeler ve gıdalarda kullanılan hayvanların böbrek ve karaciğerlerinde vardır. Biftek, hububat, sebzeler, domates, peynir ve sütte az miktarda bulunmaktadır. Folik asit eksikliği yaşandığında vücutta anemi (kansızlık )ortaya çıkar. Folik asit hakkında hazırladığım bu yazımda, folik asit nedir, ne işe yarar, özellikleri nelerdir, hangi besinlerde bulunur gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Folik Asit (C₁₉H₁₉N₇O₆)

Folik asit, folat adında ki insan yapımı bir B vitamini formudur. Folat, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde ciddi rol oynar ve bebeğinizin nöral tüpünün beynine ve omuriliğine gelişmesine destek olur. Folik asidin en iyi besin kaynakları takviyeli tahıllardır. Kimya da adı pteroil glutamik asit (PGA) olan folik asit  bu ismini "pteridin", "PABA" ve "glutamik asit" bileşiminden alır. Bahsedilen madde suda mızrak biçiminde kristallenen portakal sarısı renginde bir katıdır ısıtılmakla erimez ama 250 °C'de esmerleşerek bozunmaktadır. Serbest asit durumunda az, yalnızca sodyum tuzu şeklinde suda çok çözünür. Bazik ve nötr çözeltilerinde ısıya çok da dayanıklı değildir.

Folik asit ince bağırsak epitelinde var olan bir karbonksipeptidaz enziminin desteğiyle, besinlerde var olan poliglutamil şeklindeki folatlar parçalanarak serbest folat şeklinde ince barsakların üst kısımlarından emilir. Bu süreçte bazı değişikliğe uğrayarak kanda metil tetrahidrofolat halinde bulunur. Karaciğerde de bu şekilde depo edilir. Bu depo 5 mg kadardır. Bağırsakta da ayrıca biraz daha üretilmektedir.

Folik Asit Kimyasal Sentezlenmesi

Bir karbon atomlu köklerin, moleküller arasındaki geçişlerinde önemli rol oynar. Bazı amino asitlerden aldığı köklerin pürin ve pirimidin sentezinde kullanılır. DNA'nın sentezinde vazife alır. Bu vazifeyi yapabilmesi için bu vitaminin 5,10- metiltetrahidrofolat halinde olması gerekir. Bu geçiş ise B12 yokluğunda mümkün olmaz. Buna göre megaloblastik kansızlığa, B12'nin, dolaylı olarak tesiri vardır.

Folik asit, megaloblastik kansızlığın tedavisinde günde 5-10 mg vererek kullanılır. Tedaviye demir de katmak gereklidir. Çocuklara koruyucu olarak 0,5 mg bu vitaminden verenler vardır. Keçi sütü bu vitamin bakımından fakirdir. Bu sütle beslenen çocuklara bu vitamin de ilave edilmelidir. Sara hastalarına bu vitaminin B12 ile birlikte gerektiği zaman verilmesi uygun olur.

                                                   Hamilelere Folik Asit

Hamilelik döneminde tüm kadınlar için önerilen doz, her gün 400 mcg folattır. Her gün bir multivitamin alsanız da önerilen miktarda olup olmadığını kontrol edin. Bazı nedenlerden dolayı multivitamin almak istemiyorsanız, folik asit takviyesi alabilirsiniz .


İşte her gün hamilelik açısından ne kadar folik asit önerilir:

• Gebe kalmaya çalışırken: 400 mcg
• Hamileliğin ilk üç ayında: 400 mcg
• Hamileliğin dört ve dokuz ayları arasında: 600 mcg
• Emzirme dönemi: 500 mcg

                                           Folik Asit Hangi Besinlerde Bulunur

Folik asit; folat ve B9 vitamini olarak bilinen bir vitamindir. Özellikle hamilelik döneminde eksikliği çekilen ve ekstra takviye alınması gereken bir vitamindir. Peki, hangi besinlerde folik asit bulunur: 

• Ispanak
• Mercimek
• Narenciye
• Kuşkonmaz
• Buğday ekmeği
• Domates Suyu
• Yumurta
• Kuru otlar (fesleğen, kekik gibi)
• Kereviz
• Bürüksel lahanası
• Ciğer
• Avokado
• Mango
• Nar
• Papaya
• Kivi
• Muz
• Ay çekirdeği
• Fındık
• Patlıcan
• Mısır
• Soya fasulyesi
• Yer fıstığı
• Zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler
• Çay
• Ceviz
• Tahin
• Bamya
• Bal kabağı