Aspartat

Aspartat, kandaki aspartat aminotransferaz (AST) enziminin seviyesini ölçen bir enzimdir. Vücutta çeşitli organ ve dokularda üretilen Aspartat enziminin kanda var olan seviyeleri bazı hastalıklarda tanı koymada veya düşünülen tanıyı yanlışlamada yardımcıdır. Aminotransferaz (AST) insanlarda çeşitli dokularında var olan enzimlerden biridir. Aspartat hakkında hazırladığım bu makalemde aspartat nedir, ne işe yarar, nasıl kullanılır gibi sorulara cevaplar aradım. İyi okumalar.

Aspartat

Geçtiğimiz senelerde  (serum glutamik okzalasetik transaminaz) olarak duyduğumuz bu test, daha çok organ veya dokularda var olan hücre hasarı ile ilgili bilgi öğrenmemize yarıyor. Genellikle karaciğer fonksiyon testleri içinde yer alan bir test olan Aspartat, sadece karaciğere özgü hastalıklarda değil farklı bazı doku ve organların hastalıklarında da değişiklik gösterir.

Vücuttan zararlı amonyağın atılmasına yardımcı olur. Amonyak dolaşım sistemine girdiği zaman toksik bir madde olarak hareket eder ve merkezi sinir sistemine zarar verebilir. İncelemeler, aspartik asitin dayanıklılığı ve yorgunluğa direnci artırabileceğini göstermiştir.

Diğer birçok amino asitte olduğu gibi bu amino asitinde hem L- hemde D- isomeri vardır. Aber aktiv olan diğer bir değişle doğada var olan isomeri L- Aspartik asit’dir. Bu yazıda yada bilimsel makalelerde Aspartik asit L- yada D- olarak hiç bir ön ek almayarak sadece Aspartik asit diye bahsedilmişse, burda bahsi geçen L- Aspartik asit’dir.

Adından anladığımız üzere, aspartat, asparajinin karboksilik asit analoğudur. İnsan vücudu ihtiyaç duyduğu aspartatı sentezleyebildiği için dışarıdan besinlerle alınması çok da önemli değildir. Proteinlerin yapı taşı olmasının ötesinde, aspartat beyinde nörotransmiter olarak da kullanılabilir ve üre döngüsünde ve glukoneogenez esnasında metabolit olarak rol alabilir. Nörotransmiter olarak kullanılan aspartatın yorulmaya karşı direnç sağlayarak dayanıklılığı artırabildiği hipotezi öne sürülmüştür, fakat destekleyen deneysel kayıtlar çok güçlü değildir.

Aspartat Düzeyi

Aspartat tüm diğer enzimler gibi vücudumuzda belli bir seviyenin altında ve ya üstünde olmamalıdır. 

AST enziminin normal seviyesi 5 - 40 U/L\"dir.

ALT enziminin normal kan düzeyi ise 7 - 56 U/L\"dir.

AST Testi

AST testi belli başlı problemleri ortaya çıkartmak adına yapılması gereken bir testtir. Özellikle karaciğer zarar gören kişiler mutlaka AST testi yaptırmalıdır. Aşağıda sıraladığım belirtilerden herhangi birisi varsa AST testi yapmak gerekebilir: 

• sarılık
• yorgunluk hali
• bitkilik
• karında şişlik ve karın ağrısı
• iştahta azalma
• kaşıntı
• idrarın koyu renkli olması
• açık renkli dışkı
• morarma